Sympathicomimetica intoxicatie
Sympathicomimetica intoxicatie
Sympathicomimetica zijn stoffen die het actieve gedeelte
van het autonome zenuwstelsel activeren (het orthosympatisch zenuwstelsel).
Dit leidt tot snelle hartslag en verhoogde bloeddruk, vergroting van het longvolume.
In de geneeskunde worden sympathicomimetica gebruikt
- onder de vorm van beta-2 mimetica voor de behandeling van asthma,
- als vermageringsmiddel,
- bij aandachtsstoornissen, ADHD en narcolepsie.
Daarnaast zijn er een reeks illegale drugs die een sympathicomimetische werking vertonen.
Gebruik ervan samen met beta-2 mimetica kan ernstige gevolgen hebben.
Welke sympathicomimetica kennen we buiten de geneeskunde?
- alle amfetamines, metamfetamines
en derivaten (ook ecstasy en afgeleiden)
- cocaine
- phencyclidine (PCP)
- lysergic acid diethylamide (LSD)
Wat zijn de meest gebruikte toedieningswegen?
- inhalatie
- injectie
- snuiven
- per os
- Hoe werken sympathicomimetica?
- directe of indirecte stimulatie van de adrenerge receptoren
in het sympathisch en centrale zenuwstelsel
- soms is er geen correlatie tussen de gebruikte dosis en de effecten
- cocaine kan bovendien nog de calcium-kanalen
van de cardiale myocyten blokkeren wat kan leiden tot aritmieen.
Welke sympathicomimetica zijn er in België beschikbaar voor medisch gebruik?
Voor de behandeling van asthma:
Kortwerkende beta2-mimetica:
actieve stof toedieningswijze merknaam
salbutamol inhalatie Airomir
Docsalbuta
Novolizer Salbutamol
inhalatie,IV,IM,PO Ventolin
fenoterolhydrobromide po, iv Berotec
terbutalinesulfaat inhalatie Bricanyl
tulobuterolhydrochloride po Respacal
Langwerkende beta2-mimetica:
actieve stof toedieningswijze merknaam
formoterolfumaraat 2 H20 inhalatie Foradil
Oxis
Salmeterol inhalatie Serevent
Centrale stimulantia (amfetaminederivaten):
Indicaties: narcolepsie, ADHD, hyperkinetisch syndroom
actieve stof merknaam
fenetyllinehydrochloride Captagon
methylfenidaathydrochloride Concerta
Rilatine
modafinil Provigil
Als vermageringsmiddel:
actieve stof merknaam
sibutraminehydrchloridemonohydraat Reductil
1. kliniek
- vitale parameters
- tachycardie (bradycardie is mogelijk bij cocaine en sommige decongestiva)
- verhoogde bloeddruk (zeer ernstige intoxicaties kunnen hypotensie vertonen)
- tachypnee
- hyperthermie (is vaak aanwezig, kan ernstig zijn, maar wordt vaak onderkend)
- centraal zenuwstelsel
- angst
- hoofdpijn
- agitatie
- gedaald bewustzijn
- zweten
- stuipen
- cerebro vasculair incident
- cardiovasculair
- palpitaties
- thoracale pijn (retrosternaal)
- myocardischaemie of infarct
- tachyaritmieen
- cardiovasculaire collaps
- geruisen bij auscultatie (endocarditis)
- andere symptomen
- gedilateerde pupillen
- droge mucosa
- urineretentie (kan leiden tot globus)
- zoek naar prikplaatsen en/of abcessen in die regio's
- verminderde of toegenomen darmgeluiden
- de aanwezigheid van zweten en/of darmgeluiden
kan een hulp zijn bij het onderscheid tussen
sympathomimetica- of anticholinergica-intoxicatie
2. diagnose
- continue monitoring van de vitale parameters en het hartritme
- EKG en Rx Thorax: in geval van thoracale pijn
- labo:
- electrolieten
- ureum, creatinine
- glycaemie
- arteriele bloedgaswaarden
(acidose kan renaal falen, rhabdomyolyse of aritmieen voorafgaan)
- urinesticks voor myoglobuline
- creatine fosfokinase (CPK - CK) indien rhabdomyolyse vermoed wordt
- urine toxicologie: niet relevant bij deze intoxicatie behalve
indien ook inname van andere stoffen vermoed wordt.
- cardiale enzymes (indien EKG afwijkingen en gezien de retrosternale pijn)
- medische beeldvorming
- CT schedel indien het neurologische klinisch onderzoek
afwijkend was of indien de patient gestuipt heeft
3. DD
- meningitis
- hypertensieve encephalopathie
- vergiftiging met anticholinergica
- derving van alcohol of sedativa
- organische psychose
- hitteslag
- sepsis
- thyroid storm
- hypoglycemie
4. behandeling
- prehospitaal
- verzamel alle verpakkingen op de plaats van de inname.
Neem deze mee naar het ziekenhuis voor eventuele identificatie.
- ABC
- monitor vitale parameters
- plaats een IV lijn
- extreme agitatie en agressief gedrag kan problemen scheppen.
Bescherm uzelf als hulpverlener. Voorzie zo nodig extra mankracht.
Fixeer de patient zo nodig. Overweeg sedatie.
Let wel op: overmatig gebruik van fixeermateriaal kan leiden
tot luchtweg- en of oxygenatieproblemen.
Benzodiazepines krijgen de voorkeur
- indien een cocaine- gerelateerde cardiale ventrikel-aritmie:
behandel met natriumbicarbonaat.
Lidocaine moet vermeden worden gezien
het de gevoeligheid voor stuipen doet toenemen.
- spoeddienst
- IV-vochttoediening: NaCl 0,9%.
Geef zeker 2l cristalloiden bij hypotensieve patienten
- permanente cardiale monitoring
- behandel stuipen en acute agitatie of ernstige hypertensie met IV benzodiazepines.
- behandel EKG-afwijkingen met aanwijzingen van myocardischaemie
met aspirine, nitraten, antocoagulantia of thrombolyse, naar indicatie.
- eliminatie-therapie
- actieve kool bij inname via de mond of bij 'body packers' (1-2 gr/kg)
- volledige darmreiniging bij bodypackers
- cardiovasculaire aanpak
- behandel ernstige hypertensie met
nitroprusside (0,5 - 10 microgram/kg/min),
phentolamine (0,05 - 0,1 mg/kg/dosis tot max 5 mg IV),
labetalol (20 mg IV elke 10 min tot max 300 mg)
of andere anti-hypertensiva.
(B-blockers worden best vermeden omwille van het uitlokken
van een ongewilde alfa- stimulatie)
Labetalol kan wel omwille van zijn alfa-blockerend bij-effect.
- benzodiazepines kunnen helpen bij de behandeling
van aritmieen en hypertensie
Diazepam
5 - 10 mg IV
pediatrie: 0,2 - 0,3 mg/kg IV
- Natrium bicarbonaat is de voorkeurbehandeling
voor ventriculaire aritmieen en geleidingsblocks.
(zeker bij cocaine intoxicatie)
- lidocaine voor ventriculaire aritmieen
(samen met alkalisatie,
benzodiazepines
en ondersteunende therapie)
(1-2 mg/kg IV gevolgd door een infuus aan 1-3 mg/min naar effect)
- beta-blockers voor ventriculaire tachycardieen
- andere
- butyrophenone (Haloperidol) moeten met voorzichtigheid gehanteerd worden
omwille van het feit dat ze de gevoeligheid voor stuipen
doen toenemen. (2,5 - 10 mg IV of IM)
- behandel hyperthermie agressief
- in geval van rhabdomyolyse (of vermoeden van):
alkalinisering van de urine of gebruik diuretica.
Voeg een nieuwe reactie toe
Login om te reageren