Amylase
WAT IS HET NUT VAN HET BEPALEN VAN AMYLASE?
IN HET BLOED
- bevestiging van een vermoeden van parotitis of andere aandoening
speekselklieren
- abdominale pijn met vermoeden pancreaspathologie
- het verloop van een acute pancreatitis volgen
IN DE URINE
- diagnose acute pancreatitis in een laattijdige fase,
wanneer de amylasemie reeds normaal geworden is
- interpretatie van een hyperamylasemie:
-> indien amylasurie normaal -> nierinsufficiëntie/ macroamylasemie?
-> indien amylasurie gestegen -> alle andere oorzaken van amylasemie mogelijk
FYSIOLOGISCHE GEGEVENS
- alfa-amylase wordt door de pancreas en speekselklieren gesecerneerd
- renale eliminatie
- hydroliseert zetmeel tot dextrose, maltose en glucose
- verschillende iso-enzymes:
* salivaire iso-enzymes: S
* uit pancreas: P
* gemeenschappelijke enzymes: SP
-> normaal: verhouding S/P: tussen 1.5-2
-> bij aandoeningen speekselklieren S/P > 2
-> bij aandoeningen pancreas S/P < 1.5
- bij hyperamylasemie meestal ook hyperamylasurie:
-> behalve bij nierinsufficiëntie en macroamylasemie:
amylasurie blijft normaal
- bij acute pancreatitis:
-> de concentratie van amylasurie verhoogt vroegtijdig
(tussen 5-12u), na 30u piekwaarde en na 3-4 dagen weer normaal
-> de concentratie van amylasurie is verhoogd in de eerste 24-48 uren
en normaliseert terug na10-15 dagen
- bij pleura-uitstorting:
-> igv pleurauitstorting secundair aan acute pancreatitis of
een neoplasie:
concentratie amylase pleuravocht veel hoger dan in het bloed
-> igv pleurauitstorting secundair aan een andere aandoening:
concentratie amylase pleuravocht veel lager dan in het bloed
2. AFNAME
- afname ineen droge buis aangezien de analyse op serum wordt uitgevoerd
3. REFERENTIEWAARDEN
- amylasemie:
-> zeer laag bij kinderen < 2 maanden. De amylasemie verhoogt vanaf het eerste jaar en
blijft vanaf 18 maanden stabiel
-> volwassenen: 20-160 E/l
- 24-uurs-amylasurie:
-> < 650 E/l
VERHOOGD AMYLASE IN HET BLOED
De voornaamste oorzaken zijn:
- pathologie van de speekselklieren:
* suppuratieve parotitis
* bof
* lithiasis in de speekselklieren
- pathologie van de pancreas:
* acute pancreatitis (alcoholisme, biliaire pathologie, hyperlipidemie,diuretica, ..)
* acute opstoot van chronische pancreatitis
* ulcus met perforatie naar de pancreas
- andere gastro-intestinale pathologieën:
* cholecystitis
* intestinale obstructie
* status na gastrectomie
- diverse:
* nierinsufficiëntie
* macroamylasemie
* gedecompenseerde diabetes met acidose
* orale conceptiva bij patiënten met hyperlipidemie type IV
* geneesmiddelen die een spasme van de sfinter van Oddi induceren (opiaten, codeïne)
* methanolintoxicatie
VERHOOGD AMYLASE IN DE URINE
De voornaamste oorzaken zijn:
-> ALLE oorzaken die een hyperamylasemie induceren
behalve bij:
* nierinsufficiëntie
* macroamylasemie
Voeg een nieuwe reactie toe
Login om te reageren