Ureum

UREUM

        -      In Engelse literatuur: B.U.N. (Blood Urea Nitrogen)
 

WANNEER IS HET NUTTIG OM HET UREUMGEHALTE IN HET BLOED TE BEPALEN?

-      Voor het evalueren van de graad van anabolisme of katabolisme van de eiwitten
          bij een patient:

          *        een geisoleerde verhoging van de uremie zonder verhoging van de
                    creatinine orienteert naar een intense afbraak van eiwitten

          *        een verhoging van de uremie en van de creatininemie wijst eerder op
                    een nierinsufficientie

-        evalueren van de ernst van een nierinsufficientie en beslissen over een
          eventuele hemodialyse

-        bij nierinsufficientie:
          voor het stellen van een differentiele diagnose:
          *        prerenale oorsprong: verhouding uremie/ creatininemie > 40
          *        andere oorsprong: verhouding uremie/ creatininemie < 40
 

WANNEER VERWACHT JE EEN VERLAAGDE UREUMCONCENTRATIE?

-      Tijdens een actieve groeifase

-        zwangerschap

-        hemodilutie

-        S.I.A.D.H.

-        leverinsufficientie:

          *        ernstige acute of chronische hepatitis
          *        cirrose
          *        massale metastatische infiltratie

WANNEER VERWACHT JE EEN VERHOOGDE UREUMCONCENTRATIE?

-      Na inname van veel eiwitrijke voeding

-        verhoging van afbraak van eiwitten:
          *        koorts
          *        brandwonden
          *        malnutritie
          *        vasten
          *        neoplasie

-        de aanwezigheid van bloed in het maag-darmstelsel

-        nierinsufficientie:

          *        prerenaal:
                    -        dehydratatie
                    -        hypovolemie
                    -        hartinsufficientie

          *        renaal:
                    -        aantasting van de glomeruli
                    -        aantasting van de tubuli

          *        postrenaal:
                    -        lithiase
                    -        retroperitoneale fibrose
                    -        neoplasie van de blaas, uterus
                    -        adenoom, prostaatkanker

DE FYSIOLOGISCHE BASIS VAN UREUM

        -        ureum is het voornaamste afbraakproduct van eiwitten in het organisme
                    en is het belangrijkste produkt van het stikstofmetabolisme
 

        -        de synthese gebeurt in de lever in een cyclus (Krebscyclus):
                    =>  eiwitten -> aminozuren -> NH3 -> carbamylfosfaat -> citrulline
                              ->    arginine -> ureum

          -        eiwitten kunnen uit verschillende bronnen afkomstig zijn:

                    *        uit de voeding:
                              exogene eiwitten worden afgebroken door digestieve proteasen
                              waardoor vrije aminozuren ontstaan. Deze worden geresorbeerd en
                              kunnen in de lever tot NH3 en vervolgens tot ureum gekataboliseerd
                              worden.

                    *        endogeen:
                              afbraak van weefseleiwitten leidt tot vrijzetting van aminozuren en
                              vervolgens NH3 dat in de lever tot ureum wordt omgezet.

          -        elke ernstige verstoring van de leverfunctie leidt tot een belangrijke
                    aantasting van de mogelijkheid om NH3 tot ureum om te zetten.
                    Dit leidt tot een accumulatie van NH3 dat neurotoxisch is en
                    verantwoordelijk kan zijn voor een hepatische encefalopathie.

          -        de eliminatie van ureum gebeurt:
                    *        gastro-intestinaal:
                              -        25% van het ureum wordt intestinaal geelimineerd
                                        in de vorm van NH3 onder invloed van intestinale ureasen

                    *        renaal:
                              -        ureum wordt in de glomerulus gefilterd en voor 40% ter hoogte van
                                        de tubuli passief gereabsorbeerd.
                                        Deze resorptie is afhankelijk van het urinedebiet en verhoogt als
                                        het urinedebiet lager dan 2 ml/ min wordt.

          -        elke ernstige verstoring van de nierfunctie kan oorzaak zijn van een
                    verhoogde serumconcentratie van ureum die toxisch wordt bij waarden
                    hoger dan 200 mg/ dl
                              ->    bij deze waarden kunnen zich verschillende klinische
                                        verschijnselen
                                        *        cardiaal (pericarditis)
                                        *        pulmonaal (uremische long)
                                        *        digestief (braken, ...)
                                        *        neurologisch (encefalopathie, coma)

STAALNAME VAN UREUM

          -      Veneuse bloedname met een droge buis
          -        urine: 24-uurs-urine

REFERENTIEWAARDEN VAN UREUM
          -        serum:
                    *        ureum:          13 - 40 mg/ dl
                    *        B.U.N.:        5 - 17 mg/dl
          -        urine:
                    *        ureum:          10 - 35 g/ 24u
                    *        B.U.N.:        7 - 16 g/ 24u
          -        ureumklaring:  55 - 80 ml/ min
          -        verhouding: uremie/ creatinemie: 10 / 40