Kalium

WANNEER IS HET NUTTIG HET KALIUMGEHALTE IN HET BLOED TE BEPALEN?

-      bij onderzoek van:
          *        ileus of chronische constipatie
          *        hartritmestoornissen (ventriculaire extrasystolen)
          *        paralyse
          *        bijnierinsufficientie
          *        hyponatriemie
-        controle van:
          *        nierinsufficientie
          *        gedecompenseerde diabetes
          *        patienten behandeld met infusen
          *        bij gebruik van diuretica of aldosteroninhibitoren
 

WANNEER IS DE KALIEMIE VERLAAGD?

De voornaamste oorzaken zijn:
-        onvoldoende inname van K+
-        gastro-intestinale verliezen (braken, diarree)
-        verlies langs de urine tengevolge van osmotische diurese (bv. bij glucosurie)
          of door het gebruik van diuretica
-        primair of secundair hyperaldosteronisme
-        ziekte van Cushing of behandeling met hoge dosissen corticoiden
-        tubulaire renale acidose
-        diabetische ketoacidose behandeld met insuline
 

WANNEER IS DE KALIEMIE VERHOOGD?

De voornaamste oorzaken zijn:

-        overmatige inname K+
-        hemolyse in vitro
-        hemolyse in vivo
-        weefseldestructie (crush syndroom, resorptie van hematomen,
          intensieve chemotherapie)
-        metabole acidose
-        ernstige nierinsufficientie
-        bijnierinsufficientie
-        toediening van inhibitoren van het aldosteron
-        paroxysmale hyperkaliemische paralyse
-        intense fysieke inspanning
 

DE FYSIOLOGISCHE BASIS VAN KALIEMIE

-        concentratie kalium is 40x hoger intracellulair (100 mEq/l)
          dan extracellulair (4mEq/l)
-        K+ is het voornaamste kation
-        belangrijke rol in de zenuwgeleiding en in de spiercontractiliteit
          ->    thv het hart:
                    *        hypokaliemie kan overprikkelbaarheid veroorzaken:
                              -        ventriculaire extrasystolen, hartstilstand in systole
                    *        hyperkaliemie kan prikkelbaarheid verminderen:
                              -        hartstilstand in diastole
-        hyperkaliemie maskeert een intoxicatie met digitalis terwijl hypokaliemie
          deze verergert
-        op de gladde spieren van het maag-darmstelsel kan hypokaliemie tot
          paralytische ileus leiden
-        in normale omstandigheden bedraagt de inname van kalium
          50 tot 150 mEq/ dag
-        eliminatie langs zweet en stoelgang is gering (25 mEq/ 24u)
-        kalium wordt vooral met de urine geelimineerd: kalium wordt in de glomerulus
          gefiltreerd, ter hoogte van de proximale tubulus gereabsorbeerd en ter hoogte
          van de distale tubulus opnieuw gesecerneerd
-        in de distale tubulus treedt de eliminatie van kalium in competitie met de
          eliminatie van waterstofionen en vindt een uitwisseling met natriumionen
          plaats:
          ->    in geval van metabole acidose worden H+-ionen geelimineerd ten nadele
                    van de K+-ionen zodat er een hyperkaliemie zal ontstaan
          ->    in geval van metabole alkalose worden H+-ionen weerhouden en meer
                    K+-ionen geelimineerd zodat er een hypokaliemie ontstaat
-        de urinaire eliminatie van K+ is dus afhankelijk van:
          *        aldosteron
          *        de pH
          *        de reabsorptie van natrium
          *        de opname van kalium

AFNAME
-        bloed:  droge buis
-        urine: afname van een monster of een 24-uurs-urinecollectie

REFENTIEWAARDEN
-        bloed: 3.5 - 5.5 mEq/ l
-        urine: 30 - 90 mEq/ l