Sputumonderzoek

WAT IS HET NUT VAN EEN RECHTSTREEKS MICROSCOPISCH SPUTUMONDERZOEK?

-        geeft inlichtingen over:

          *        het uitzicht:
                    een infectie gaat meestal gepaard met een geelachtig of groenachtig
                    sputum of hemoptoe

          *        de aanwezigheid van epitheelcellen:
                    dit wijst op een besmetting uit de mondholte:
                    ->    < 10 epitheelcellen per microscopisch veld => bruikbaar monster
                    ->    > 25 per microscopisch veld => geen geschikt monster

          *        de aanwezigheid van leukocyten:
                    ->    de aanwezigheid van polynucleairen wijst op een infectie van de
                              luchtwegen
                    ->    de aanwezigheid van eosinofielen wijst op een allergische aandoening

          *        de eventuele aanwezigheid van rode bloedcellen:
                    de voornaamste oorzaken zijn o.a. tumoren, longtuberculose, pneumonie,
                    bronchiectasie, longembool, aspergilloom, ziekte van Rendu-Osler, ...

          *        de eventuele aanwezigheid van kiemen: een gram-kleuring is zeer nuttig
                    voor de etiologische diagnose van een infectie van de luchtwegen.
                    De aanwezigheid van een polymorfe flora bij rechtstreeks onderzoek wijst
                    inderdaad meestal op contaminatie uit de mond, terwijl het vinden van
                    talrijke G-positieve kokken of G-negatieve bacillen eerder op een specifieke
                    bacteriele infectie wijst.
 

WELKE KIEMEN KUNNEN WE VASTSTELLEN BIJ EEN SPUTUMKWEEK?

-        de voornaamste niet-pathogene contaminerende kiemen zijn:
          *        Streptococcus viridans
          *        Staphylococcus alba
          *        Neisseria
          *        Enterokokken
          *        Diphteroides

-        pathogene kiemen:
          *        Pneumococcus
          *        Haemophilus influenza
          *        Staphylococcus aureus
          *        Klebsiella pneumoniae
          *        Branhamella catarrhalis
          *        Mycobacterien

-        mogelijks pathogene kiemen:
          *        E. Coli
          *        Proteus
          *        Pseudomonas    
          *        Candida
 

EXTRA INFORMATIE IVM EEN SPUTUMKWEEK

-        mondholte, larynx en pharynx bevatten een rijke flora bestaande uit
          saprofyten en in bepaalde omstandigheden potentiele pulmonale pathogenen.
          Deze organen kan men dus niet als steriel beschouwen.

-        slijmvliezen onder de glottis, dwz de trachea, de bronchi en de alveolen zijn
          normaal steriel

-        elke oorzaak die de normale pulmonale afweermechanisme verzwakt,
          kan oorzaak zijn van een kolonisatie van de bronchoalveoliare structuren en
          infectie van de luchtwegen

-        her resultaat van een onderzoek van het sputum is alleen betrouwbaar
          als:

          *        de afname, bewaring en transport in behoorlijke omstandigheden         
                    zijn uitgevoerd

          *        het monster werd afgenomen voor een behandeling met antibiotica

STAALNAME BIJ EEN SPUTUMKWEEK

-        echt sputum, geen speeksel

-        snel transport naar het labo